ယခု ေျပာလိုသည့္ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္ စနစ္သည္ ... အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္ စနစ္ - မူရင္း (Pure PR) အေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္။
"အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ - မူရင္း (Pure Proportional Representative)" ၏ ေတြးေခၚပံုမွာ ရိုးရွင္း လြယ္ကူၿပီး ျပည္သူလူထုအား တိက်စြာကိုယ္စားျပဳသည့္ စနစ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အားနည္းခ်က္မ်ားရွိသျဖင့္ အဆိုပါ စနစ္အား ႏိုင္ငံမ်ိဳးစံုက မိမိတို႔ ႏိုင္ငံႏွင့္ ကိုက္ညီမည့္ ပံုစံကို ျပဳျပင္ တီထြင္ အသံုးျပဳလာၾကသျဖင့္ လက္ရွိက်င့္သံုးေနေသာ "အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ (PR)" မွာ ႏိုင္ငံအလိုက္ ပံုစံကြဲ၊ မူကြဲမ်ိဳးစံု ရွိေန၏။
"အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ - မူရင္း (Pure PR)" ၏ အေျခခံ သေဘာတရားမွာ ရွင္းလင္း၏။ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို မဲေပးရျခင္း မဟုတ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ ပါတီမ်ားအားလံုးအား တႏိုင္ငံလံုးရွိ ျပည္သူလူထုက မိမိ ႀကိဳက္သည့္ ပါတီအား မဲေပး ေရြးခ်ယ္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုမွ တဆင့္ မဲရရွိေသာ အေရအတြက္အလိုက္ ပါတီမ်ားက ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္ ခြဲေဝယူ၍ ကုိယ္စားျပဳရေသာ စနစ္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ ပါတီ ၁၀ ခု ရွိၿပီး .. လူ တသိန္းရွိေသာ ႏိုင္ငံတြင္ .. ပါလီမာန္ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀၀ ရွိလွ်င္ ပါတီတစ္ခုလွ်င္ မဲအေရအတြက္ ၁၀၀၀ ရရွိလွ်င္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁ ေယာက္ႏႈန္းျဖင့္ ေရြးေကာက္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ ရွင္းလင္းရလွ်င္ ..
လူဦးေရ .......................... ၁၀၀ ၀၀၀။ (တစ္သိန္း)
ပါတီ အေရအတြက္ ................ ၁၀။
ေရြးခ်ယ္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ ...... ၁၀၀။
၁၀၀ ၀၀၀ ÷ ၁၀၀ = ၁၀၀၀
အထက္ပါ စာရင္းအရ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ေယာက္တိုင္းသည္လူ အေယာက္ ၁၀၀၀ အား ကိုယ္စားျပဳသူ ျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ ပါတီ တစ္ခု အေနျဖင့္ မဲ ၅၀၀၀ ရလွ်င္ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ေယာက္ ပါလီမာန္သို႔ ကိုယ္စားျပဳ တတ္ေရာက္ရေသာ စနစ္ ျဖစ္သည္။ ၄င္းကဲ့သို႔ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ပါတီအလိုက္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ "အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္ စနစ္ (RP)" ဟု သတ္မွတ္ ေခၚေဝၚျခင္း ျဖစ္သည္။
"မဲအမ်ားဆံုးရသူ ႏိုင္တဲ့ စနစ္ FPTP (သို႔) SMDP" တြင္ ျပည္သူတစ္ေယာက္မွ ေပးလိုက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္မွာ ရႈံးနိမ့္သြားလွ်င္ .. အဆိုပါ ျပည္သူ၏ ကိုယ္စားလွယ္မွာ ပါလီမာန္တြင္းသို႔ ေရာက္ရွိျခင္း မရွိေတာ့ေပ။ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ အဆိုပါ ျပည္သူ၏ အသံကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္သူသည္ ပါလီမာန္တြင္း ရွိမေနေတာ့ေပ။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ (PR) ၏ အားသာခ်က္မွာ ျပည္သူလူထု တစ္ဦးျခင္းဆီမွ ေပးလိုက္ေသာ မဲတိုင္းအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။ လူတိုင္း၏ ဆႏၵမ်ားျဖင့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ေရြးျခယ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျပည္သူမ်ားက ေပးလိုက္ေသာ မဲမ်ား အလကားျဖစ္သြားျခင္း မရွိေပ။ ထိုေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ၏ တန္ဖိုးမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေနသည္။
အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္ စနစ္ - မူရင္း (Pure PR) ကို အေစာပိုင္း လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မျဖစ္မီကာလ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ (Weimar Republic) လည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။
အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ - မူရင္း (Pure PR) သည္ ဒီမိုကေရစီ တန္ဖိုးအရ အင္မတန္ အားသာေသာ္လည္း လက္ေတြ႔အရ အားနည္းခ်က္ မ်ားစြာ ရွိေန၏။ သူ၏ အားနည္းခ်က္မ်ားမွာ ..
၁။ ပါတီကို မဲေပးရျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ကို မဲေပးရျခင္း မဟုတ္
၂။ ပါလီမန္ စနစ္တြင္ ပါတီမ်ားၿပီး ကိုယ္စားလွယ္မ်ားေပါင္းစံု ပါဝင္သျဖင့္ အစိုးရဖြဲ႔ရန္ ခက္ခဲျခင္း
တို႔ ျဖစ္သည္။
၁။ ပါတီကို မဲေပးရျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကိုယ္စားလွယ္ကို မဲေပးရျခင္း မဟုတ္။
အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္အရ ပါတီကို မဲေပးရျခင္းျဖစ္ၿပီး ပါတီမွ ရရွိေသာ မဲအလိုက္ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္ ေစလႊတ္ရသျဖင့္ ျပည္သူလူထုသည္ ပါတီမွ ေရြးခ်ယ္သူကို မိမိ၏ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ လက္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။
အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္ စနစ္တြင္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ကို တာဝန္ခံရသလို ျဖစ္ေနသျဖင့္ လက္ေတြ႔သေဘာတြင္ ျပည္သူကို ကိုယ္စားျပဳျခင္း မျဖစ္ေတာ့ဘဲ .. ပါတီေခါင္းေဆာင္ကိုသာ ကိုယ္စားျပဳသလို ျဖစ္ေနသျဖင့္ အာဏာရွင္ လက္သစ္ကို ေမြးထုတ္ေပးသလို ျဖစ္ႏိုင္၏။
၂။ ပါလီမန္ စနစ္တြင္ ပါတီမ်ားၿပီး ကိုယ္စားလွယ္မ်ားေပါင္းစံု ပါဝင္သျဖင့္ အစိုးရဖြဲ႔ရန္ ခက္ခဲျခင္း
ဒီေနရာတြင္ ပါလီမာန္စနစ္ ႏွင့္ သမၼတစနစ္ ကြဲျပားဖို႔ လို၏။
သမၼတ စနစ္တြင္ ပါလီမာန္ ကိုယ္စားလွယ္ဆိုသည္မွာ ဥပေဒျပဳသူမ်ား၊ ဥပေဒေရဆြဲသူ (Legislature) မ်ားသာျဖစ္သည္။ အစိုးရ မဟုတ္ေခ်။ အစိုးရအဖြဲ႔ကို သမၼတမွ ဖြဲ႔ၿပီး သမၼတကို သီသန္႔ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္သည္။
ပါလီမာန္စနစ္တြင္ ပါလီမာန္ ကိုယ္စားလွယ္အမ်ားဆံုးရသည့္ ပါတီက စုစုေပါင္း ကိုယ္စားလွယ္ ၅၀ % ေက်ာ္ျဖင့္ အစိုးရဖြဲ႔ၿပီး ... အမ်ားဆံုးရသည့္ ပါတီေခါင္းေဆာင္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာသည္။ အဆိုပါ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အား "တန္းတူမ်ားထဲမွ ထိပ္ဆံုး (First Among Equals)" အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္လိုက္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ပါလီမာန္ စနစ္ျဖစ္ပါက ပါလီမာန္တြင္ ပါတီတိုင္းမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါေနၿပီး .. အစိုးရဖြဲ႔ရန္ ႀကီးမားသည့္ အင္အားျဖင့္ ပါတီႀကီး တစ္ခုတည္း ရွိရန္ အင္မတန္ ခဲယဥ္း၏။ ထိုအခါ ညြန္႔ေပါင္း အစိုးရ ဖြဲ႔ရၿပီး .. ပါတီအခ်င္းခ်င္း သေဘာထား၊ မတူလွ်င္ အစိုးရက ကြဲၿပီး ... ေနာက္အစိုးရ တစ္ခု ထပ္ဖြဲ႔ ... ထပ္ညွိဖို႔ ႀကိဳးစား ... ဤသို႔ျဖင့္ တည္ၿငိမ္ေသာ အစိုးရကို ဖြဲ႔စည္းရန္ ခက္ခဲသလို .. ဥပေဒတစ္ခု ျပဳရာတြင္လည္း တူညီေသာ သေဘာထားရႏုိင္ရန္ အင္မတန္ ခက္ခဲ၏။ တိုင္းျပည္ ေရွ႕သြားဖို႔ရာ အင္မတန္ ခက္ခဲ၏။
အဆိုပါ အားနည္းခ်က္မ်ားသည္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္မတိုင္မီ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ၏ ျပႆနာ မ်ားထဲမွ .. ျပႆနာ ဖန္တီးခဲ့ေသာ အရာ တစ္ခု အျဖစ္ သံုးသပ္လို႔ရၿပီး .... ပါတီေပါင္းစံုမွ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္းစံုျဖင့္ သေဘာထား တစ္ခုထဲရႏိုင္ရန္ အင္မတန္ခက္ခဲသလို အစိုးရ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ .. နာဇီပါတီေခါင္းေဆာင္ ဟစ္တလာ အာဏာရခဲ့ၿပီး နာဇီ အာဏာရွင္ေခတ္ ျဖစ္လာခဲ့သည့္ အေၾကာင္းအရင္းထဲေတြထဲက တစ္ခု ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။
ထိုသို႔ ျပႆနာေပါင္းစံု တတ္ခဲ့ရေသာ ဂ်ာမနီနုိင္ငံကိုယ္တိုင္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ၿပီးေနာက္ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ က်င့္သံုးခဲ့ေသာ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ - မူရင္း (Pure PR) ကို ဒုတိယ ကမာၻစစ္အၿပီး အေနာက္ဂ်ာမနီႏိုင္ငံအျဖစ္ ျပန္လည္ တည္ေထာင္ေသာအခါ ၄င္းစနစ္ကို ျပဳျပင္ၿပီး "ေရာေႏွာထားေသာ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားလွယ္စနစ္ Mixed-Member proportional representation - MMP ျဖင့္ ယေန႔အထိ အသံုးျပဳလ်က္ရွိသည္။
Credit ကိုထိုက္
>>>>>>>>>>>>>>>>
No comments:
Post a Comment